verkiezingen in Sierra Leone

Als Eerste Kamerlid krijg je altijd de aankondigingen van de verkiezingswaarnemingsmissies die door de EU en de OVSE (Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa) worden georganiseerd. Aan de meeste missies kunnen een of enkele parlementariers deelnemen. Het deelnemen aan een dergelijke missie is een waardevolle aanvulling op het normale werk van een (Eerste Kamerlid). Je levert een (zij het minimale) bijdrage aan de democratie in landen waar deze vaak minder vanzelfsprekend is dan bij ons. En de ervaringen die je opdoet verrijken én relativeren je kijk op (partij)politiek, verkiezingen en democratie.

Afgelopen twee weken heb ik deelgenomen aan de EU verkiezingswaarnemingsmissie in Sierra Leone, waar op 17 november jl presidents- parlements- en lokale verkiezingen plaatsvonden.
Het was een geweldige ervaring. Het land kende ik al een heel klein beetje -ik had er vorig jaar een training gegeven- het waarnemen van verkiezingen was geheel nieuw voor mij.
Na een uitgebreide brifeing / training in Freetown vertrokken we in tweetallen naar onze standplaatsen in het land. Ik met een Bulgaarse collega naar Kailahun, helemaal in het Oosten, bij de grens met Guinee en Liberia. Een reis van twee dagen; eerst nog over asfalt, vanaf halverwege de eerste dag alleen nog over zeer hobbelige en soms modderige onverharde wegen.

In Kailahun werden we bijgepraat door de Lange termijn waarnemers in het Kailahun district, en verkenden we ons gebied: drie Kissy-chiefdoms rondom Buedu en Koindu. Bezoekjes bij de politie, de chiefs. Vrijwel iedereen was blij met de waarnemers uit Europa. De grootste wens die men tegen ons uitte was dat de verkiezingen vreedzaam zouden verlopen. Regelmatig riepen mensen in het voorbijgaan naar ons 'No violence', waarbij ze hun duim opstaken.
We verbleven in eerste instantie vanuit het Luawa resort (wat in werkelijkheid een stuk minimaler is dan de website suggereert: alleen van 19-23 uur electriciteit, druppende douche met koud water, en van wifi geen sprake. Rondom verkiezingsdag zaten we in een gebouw van de douane in Buedu (met in geheel geen electriciteit en stromend water).

Maar wat een prachtig land.

Op verkiezingsdag hebben we ongeveer tien stembureaus bezocht. De eerste voor de opening; de laatste voor de sluiting en het stemmen tellen. Het is niet aan ons waarnemers om onze individuele waarnemingen wereldkundig te maken of te analyseren; laat ik het er bij houden dat het beeld zoals wij dat tegenkwamen overeenkwam met dat zoals het in de preliminary statement van de missie wordt beschreven.
Voor een indruk twee foto's: een stembureau vlak voor de opening (de meeste stembureaus waren overigens wel onder een dak)

en een rij voor een stembureau in een school

Wat nog wel leuk is om te vermelden is dat in het Kailahun district door vrouwenorganisatie een campgne was gevoerd 'stem op een vrouw'. Hiervoor was een poster gemaakt waarop alle vrouwelijke kandidaten van alle partijen waren afgebeeld, en de tekst "No ifs, no buts, vote women now"

Terug in Freetown hoorde ik dat het er naar uitziet dat de campagne waarschijnlijk effectief is geweest: in Kailahun district zou 40% vrouwen inde lokale councils zijn gekozen.

Na een debriefing in Freetown weer terug naar Nederland.
Gisteren hoorde ik dat inmiddels ook de resultaten van de verkiezingen bekend zijn gemaakt. President Koroma van de APC heeft in de eerste ronde de presidentsverkiezingen gewonnen; er is geen tweede ronde nodig.

Zoals ik zei was het een geweldige ervaring. Ik wil zeker nog eens terug naar dit prachtige Afrika, en ik wil zeker nog eens deelnemen aan een verkiezingswaarnemingsmissie.